Merhaba,
Başarınızı kanıtlama veya insanların gözünde "başarısız görünme" kaygısı, pek çok insanın zaman zaman yaşadığı bir duygu olabilir. Bu hissin arkasında genellikle geçmiş yaşantılarımız, çocukluk döneminden gelen deneyimler, aileden veya çevreden öğrendiğimiz düşünce kalıpları yer alabilir.
Bu tür duyguların kaynağını düşündüğümüzde,
onay ihtiyacı ve
değerlilik hissi gibi faktörler öne çıkar. Özellikle çocukluk döneminde sürekli olumlu geri bildirim almanın başarı ile ilişkilendirildiği bir ortamda büyüdüysek, başarıyı ve onayı birbirine bağlamış olabiliriz. Aile veya sosyal çevre, başarı ve mükemmelliğe çok değer veriyorsa, bu koşullarda büyüyen bireyler zamanla "başarısız olursam değersiz hissederim" gibi düşünce kalıpları geliştirebilirler. Yani, başkalarının gözünde olumlu bir imaj çizmeyi içselleştirerek değerli hissetmeyi öğrenmiş olabiliriz.
Bu hissin başka bir kaynağı da
toplumun ve kültürün başarıya yüklediği anlamlar olabilir. Bazı kültürlerde başarı, kimlik ve saygınlık açısından çok önemli bir yere sahiptir. Eğer böyle bir ortamda büyüdüyseniz, başarısızlık kaygınızın toplumsal değerlerle şekillenmiş olması da muhtemeldir.
Bu durumda kendinize şu soruları sormanız yararlı olabilir:
- Kendimi gerçekten başarısız hissettiğim anlarda iç sesim ne diyor?
- Başarısız olursam benim gözümdeki değerim değişir mi? Bu değer yargısı nereden geliyor?
- Başkalarının ne düşündüğü benim için neden önemli?
Bu tür sorularla kendi iç dünyanızı keşfetmeye çalışmak, bu duygunun kaynağını anlamada size yardımcı olabilir. Çoğu zaman bu tür kaygılar, çocukluk döneminde içselleştirdiğimiz yargılarla ve toplumun başarıya yüklediği anlamlarla ilişkili olabilir. Eğer bu düşünceler günlük yaşamınızı veya ruhsal sağlığınızı olumsuz etkiliyorsa, bir terapistle çalışmak, kök nedenleri keşfetme sürecinizi destekleyebilir.