İŞİTME ENGELLİLER İLE ÇALIŞMAK
İşitme engeli her yaşta ortaya çıkabilecek, geçirilen rahatsızlıklar ya da yoğun gürültüye maruz kalmakla oluşabileceği gibi, bazı kişilerde de genetik nedenlerle görülen bir durumdur. İşitme kaybı genellikle belli frekanslarda yoğunlaşır ve konuşulanları duymayı değil ama anlamayı zorlaştırır. Engelli kişilerle iletişim kurarken, özellikle de çalışma ortamında, birkaç basit önlemle onların ve kendinizin hayatını kolaylaştırabilirsiniz.
Dudaklarınızı okuyabilmek işitme engelliler için kritik bir bilgi kaynağıdır. Bu nedenle ortamdaki ışıklandırmanın yeterli olmasına ve konuşman kişinin yoğun ışık kaynaklarına (projektör ya da pencere gibi) arkasını dönmemiş olmasına dikkat edin. Konuşmaya başlamadan önce engelli kişinin size baktığından emin olun. Sanılanın aksine bağırarak değil, tane tane konuşarak iletişiminizi kolaylaştırabilirsiniz.
Çok kişinin katıldığı, özellikle büyük salonlardaki toplantı veya sunumlarda, yeterli mikrofon düzeneği bulunması ve odanın yankı yapmıyor olması çok önemlidir. Bu gibi toplantılarda izleyenler konuşmacılara çok uzak oturuyor olabileceğinden dudaklarını okumaları genellikle mümkün olmaz. Bu nedenle konuşmacının görüntüsünün örneğin bir perdeye yansıtılması çok yararlı olacaktır. Aynı şekilde, soru-cevap şeklindeki bir aktivitede, işitme engelli bir konuşmacının soruları anlaması için dinleyicilerin elinde bir mikrofon bulunması, gerekirse bir görevlinin konuşmacıya soruları tekrar etmesi de önerilebilir.
Yine çok kişinin katılımı olan aktiviteler için işaret dili ile anında çeviri seçeneğini değerlendirin. Bu mümkün değilse, konuşma metnini bir projeksiyon cihazıyla perdeye yansıtmak en iyi çözümdür. Ancak işitme kaybı olanların çok ciddi kısmının Türk İşaret Dili’ni bilmediğini unutmayın.
İşitme cihazı kullananlar için taşınabilir “halka sistemleri” bulundurun. Bu sistemler bir indüksiyon halkası yardımıyla sesi en temiz haliyle işitme cihazına iletecektir. Bunlar odaya döşenen kablolardan oluşan sabit sistemler olabileceği gibi, bir dosyadan daha büyük olmayan taşınabilir sistemler de olabilir.
En önemlisi, bu önlemleri almak için işitme engellilerin sizden talepte bulunmasını beklemeyin; bunun yerine çalışma organizasyonunuzu en başından engellilere uygunluk açısından değerlendirin.
Egemen İmre
İşitme engeli her yaşta ortaya çıkabilecek, geçirilen rahatsızlıklar ya da yoğun gürültüye maruz kalmakla oluşabileceği gibi, bazı kişilerde de genetik nedenlerle görülen bir durumdur. İşitme kaybı genellikle belli frekanslarda yoğunlaşır ve konuşulanları duymayı değil ama anlamayı zorlaştırır. Engelli kişilerle iletişim kurarken, özellikle de çalışma ortamında, birkaç basit önlemle onların ve kendinizin hayatını kolaylaştırabilirsiniz.
Dudaklarınızı okuyabilmek işitme engelliler için kritik bir bilgi kaynağıdır. Bu nedenle ortamdaki ışıklandırmanın yeterli olmasına ve konuşman kişinin yoğun ışık kaynaklarına (projektör ya da pencere gibi) arkasını dönmemiş olmasına dikkat edin. Konuşmaya başlamadan önce engelli kişinin size baktığından emin olun. Sanılanın aksine bağırarak değil, tane tane konuşarak iletişiminizi kolaylaştırabilirsiniz.
Çok kişinin katıldığı, özellikle büyük salonlardaki toplantı veya sunumlarda, yeterli mikrofon düzeneği bulunması ve odanın yankı yapmıyor olması çok önemlidir. Bu gibi toplantılarda izleyenler konuşmacılara çok uzak oturuyor olabileceğinden dudaklarını okumaları genellikle mümkün olmaz. Bu nedenle konuşmacının görüntüsünün örneğin bir perdeye yansıtılması çok yararlı olacaktır. Aynı şekilde, soru-cevap şeklindeki bir aktivitede, işitme engelli bir konuşmacının soruları anlaması için dinleyicilerin elinde bir mikrofon bulunması, gerekirse bir görevlinin konuşmacıya soruları tekrar etmesi de önerilebilir.
Yine çok kişinin katılımı olan aktiviteler için işaret dili ile anında çeviri seçeneğini değerlendirin. Bu mümkün değilse, konuşma metnini bir projeksiyon cihazıyla perdeye yansıtmak en iyi çözümdür. Ancak işitme kaybı olanların çok ciddi kısmının Türk İşaret Dili’ni bilmediğini unutmayın.
İşitme cihazı kullananlar için taşınabilir “halka sistemleri” bulundurun. Bu sistemler bir indüksiyon halkası yardımıyla sesi en temiz haliyle işitme cihazına iletecektir. Bunlar odaya döşenen kablolardan oluşan sabit sistemler olabileceği gibi, bir dosyadan daha büyük olmayan taşınabilir sistemler de olabilir.
En önemlisi, bu önlemleri almak için işitme engellilerin sizden talepte bulunmasını beklemeyin; bunun yerine çalışma organizasyonunuzu en başından engellilere uygunluk açısından değerlendirin.
Egemen İmre